Wielka Sobota i poświęcenie pokarmów

Liturgia Wigilii Paschalnej rozpocznie się o godz. 20.00. W Wielką Sobotę zachęcamy do modlitwy w gronie rodzinnym. W sobotę Kościół będzie otwarty od godz. 9.30 do godz. 18.00, można się pomodlić przy grobie (max. 5 osób w Kościele).

W Wielką Sobotę nie ma tradycyjnego poświęcenia pokarmów w Kościele dla naszych parafian – poświęcenie pokarmów, będzie miało dwie formy do wyboru. Zalecam jednak formę modlitwy w Niedzielę Zmartwychwstania przed posiłkiem wielkanocnym. Druga forma w sobotę oraz transmisja z Kościoła jest dla tych osób, które w chciałyby się pomodlić razem z nami w świątyni. Nie jest to święcenie online.

  1. Najstarsza osoba w domu lub głowa rodziny w Niedzielę Wielkanocną rano podczas śniadania odmawia modlitwę nad święconką tekst w linku poniżej oraz oddzielnie umieszczony w zakładce aktualności.
  2. Transmisja z poświęcenia pokarmów w Wielką Sobotę o godz. 12.00 i 15.00 na kanale You Tube z Kościoła https://youtu.be/M39tULVYylQ https://youtu.be/M39tULVYylQ . Proszę o włączenie się w tę modlitwę w domach i wypowiedzenie jej w gronie rodzinnym. Będziemy korzystać z formy modlitwy zamieszczonej poniżej. Ważne jest, abyśmy się razem pomodlili, modlitwę w domu ma wypowiedzieć, jedna osoba z rodziny można to zrobić razem z księdzem. Nie jest to święcenie online tylko wspólna modlitwa. Po modlitwie odmówimy również nowennę przed Niedzielą Bożego Miłosierdzia.

Pierwsza forma modlitwy błogosławieństwa tę odmówimy w Kościele

BŁOGOSŁAWIEŃSTWO POKARMÓW NA STÓŁ WIELKANOCNY*

Przed wielkanocnym śniadaniem, pozostając w duchowej łączności z rodziną i bliskimi,  można odmówić poniższą modlitwę, zamiast zwykłej «przed jedzeniem», dla podkreślenia uroczystego charakteru posiłku.

Osoba prowadząca rozpoczyna modlitwę i wszyscy żegnają się znakiem krzyża: W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego. W.Amen.

Następnie przygotowuje obecnych i wypowiada modlitwę:

Nasz Pan, Jezus Chrystus, umarł i zmartwychwstał dla naszego zbawienia, abyśmy żyli Bożym życiem i uczestniczyli w wielkiej radości, której źródłem jest Jego zwycięstwo. Dla podkreślenia wielkości tej niedzieli, która jest uroczystością nad uroczystościami, chcemy spożyć świąteczne śniadanie. Prośmy, aby sam Pan pobłogosławił nasze pokarmy, aby oddalił od nas widmo epidemii i napełnił nasze serca radością.

Módlmy się: Panie Jezu Chryste, Ty w dzień przed męką i śmiercią poleciłeś uczniom przygotować paschalną wieczerzę, a w dniu zmartwychwstania zasiadłeś do stołu z apostołami, aby wraz z nimi spożyć posiłek.

Prosimy Cię, pozwól nam z wiarą przeżywać Twoją obecność z nami podczas wielkanocnego posiłku, abyśmy mogli się radować udziałem w Twoim życiu i zmartwychwstaniu.

Chlebie żywy, który zstąpiłeś z nieba i dajesz życie światu, pobłogosław chleb i wszelkie świąteczne pieczywo na pamiątkę chleba, którym nakarmiłeś słuchających Ciebie wytrwale na pustkowiu, i który wziąłeś w swoje święte i czcigodne ręce, aby go przemienić w swoje Ciało.

Baranku Boży, Ty pokonałeś zło i obmyłeś świat z grzechów, pobłogosław to mięso, wędliny i wszelkie pokarmy, które będziemy jedli na pamiątkę baranka paschalnego i świątecznych potraw, jakie Ty spożyłeś z apostołami podczas Ostatniej Wieczerzy.

Chryste, nasze życie i zmartwychwstanie, pobłogosław te jajka, znak nowego życia, i spraw, abyśmy potrafili dzielić się z innymi wielkanocną radością, a kiedyś weszli na wieczną ucztę w domu Ojca, gdzie żyjesz i królujesz na wieki wieków. W. Amen.

Błogosławieństwo Pokarmów Niedziela Wielkanocna – druga forma

Ojciec rodziny lub przewodniczący zapala świecę umieszczoną na stole i mówi:

Chrystus zmartwychwstał. Alleluja.

Wszyscy odpowiadają:

Prawdziwie zmartwychwstał. Alleluja.

Następnie ktoś z uczestników odczytuje tekst Pisma Świętego. Mt. 6, 31nn.

Bracia i siostry, posłuchajmy słów Ewangelii według świętego Mateusza.

Jezus powiedział do swoich uczniów: „Nie troszczcie się zbytnio i nie mówicie: co będziemy jeść? co będziemy pić? Przecież Ojciec wasz niebieski wie, że tego wszystkiego potrzebujecie. Starajcie się naprzód o królestwo Boga i o Jego sprawiedliwość, a to wszystko będzie wam dodane”.

Po odczytaniu tekstu przewodniczący mówi: Módlmy się.

Z radością wysławiamy Ciebie, Panie Jezu Chryste, który po swoim zmartwychwstaniu ukazałeś się uczniom przy łamaniu chleba. Bądź z nami, kiedy z wdzięcznością spożywać będziemy te dary, i jak dzisiaj w braciach przyjmujemy Ciebie w gościnę, przyjmij nas jako biesiadników w Twoim królestwie. Który żyjesz i królujesz na wieki wieków. Wszyscy: Amen.

Po posiłku ojciec rodziny lub przewodniczący mówi: Uczniowie poznali Pana. Alleluja; Wszyscy: Przy łamaniu chleba. Alleluja.

Módlmy się:

Boże, źródło życia, napełnij nasze serca paschalną radością i podobnie jak dałeś nam pokarm pochodzący z ziemi, spraw, aby zawsze trwało w nas nowe życie, które wysłużył nam Chrystus przez swoją śmierć i zmartwychwstanie i w swoim miłosierdziu nam go udzielił. Który żyje i króluje na wieki wieków. Wszyscy: Amen.

Kilka uwag historycznych na temat błogosławieństwa

Skąd się wziął zwyczaj błogosławieństwa pokarmów. Związany był z błogosławieństwem Baranka paschalnego przed Świętami Wielkanocy. Znakiem bardzo dobrze wyrażającym Chrystusa i jego ofiarę na krzyżu był baranek. W IX wieku przepisy kościelne na zachodzie Europy zabraniały błogosławieństwa baranka w czasie liturgii w świątyni. Innymi słowy nie można było błogosławić żywych zwierząt czy też pokarmów mięsnych w trakcie wspólnej modlitwy wiernych związanej z celebracjami Wielkiego Tygodnia.

Należałoby również przypomnieć, co znaczy słowo błogosławieństwo. Związane jest z chwaleniem, wysławianiem Boga za to co zrobił i czyni w naszym życiu. „Każdy ochrzczony może wypowiadać słowa błogosławieństwa. Niepotrzebna jest do tego specjalna, liturgiczna formuła. Jest to forma modlitwy wstawienniczej. To wzywanie imienia Bożego nad daną osobą, uwielbienie Boga w niej, prośba o opiekę i pomoc. Naturalnym miejscem udzielania błogosławieństwa jest dom. Rodzice powinni jak najczęściej wypowiadać głośno słowa błogosławieństwa nad dziećmi (Gość Niedzielny 13.01.201r.)”. Największym darem Boga dla człowieka było przyjście na świat Zbawiciela Jezusa Chrystusa, dlatego w imię Chrystusa wypowiada się błogosławieństwo.

Wracając to tradycji błogosławieństwa baranka paschalnego czyli wielkanocnego. Istniało bardzo wiele form związanych z tym zwyczajem, wiele różnych modlitw. Na przestrzeni wieków święcono więc baranka, szynkę, kiełbasę, słoninę, całe prosięta i różne ptaki domowe i polne; ser, masło (od pocz. X w.); jaja (od XII w.); chleb, różne ciasta i placki (od pocz. XV wieku); ryby, olej; mleko z miodem (pozostałość po zwyczaju chrzcielnym); wino i piwo; oraz liczne dodatki, jak sól, chrzan, czosnek, pieprz, jabłka i przyprawy ziołowe.

W XIX wiecznej Polsce zwyczaj święcenia pokarmów na stół wielkanocny nabrał jeszcze dodatkowego patriotycznego znaczenia. Podczas zaborów stał się on elementem tożsamości narodowej, a bogate wypełnione jedzeniem koszyki znakiem dobrobytu w Polsce przed zaborami.

Co ciekawe

Współczesny polski rytuał błogosławieństw zaaprobowany w 1994r., podaje następującą normę: „Obrzęd ten mogą sprawować kapłani (to znaczy: biskupi i prezbiterzy, zob. KKK, art. 1554), diakoni, a także ustanowieni przez biskupa akolici i lektorzy, będący alumnami seminarium duchownego. Błogosławieństwa pokarmów może tez dokonać w domu ojciec, matka lub ktoś z członków rodziny przed porannym wspólnym posiłkiem w Uroczystość Zmartwychwstania Pańskiego” (nr 1338).

W Kościele powszechnym, ani nowy mszał Pawła VI (1970, 2000), ani część nowego rytuału De benedictionibus (1984) nie zawiera już tekstów potrzebnych do poświęcenia pokarmów w Wielkanoc. Natomiast w polskiej wersji tej księgi zostało zamieszczone specjalne nabożeństwo benedykcyjne ukształtowane w duchu współczesnych zasad odnowy błogosławieństw (zob. KL, art. 60-63, 79-82 oraz De benedictionibus, Praenotanda generalia); w Modlitwie błogosławieństwa przewidziano trzy odrębne teksty do poświęcenia chleba, mięsa i jaj.

Więcej na ten temat, artykuł ks. Mariana Pisarzaka, http://mateusz.pl/czytelnia/mp-s.htm