Po ustaniu prześladowań chrześcijaństwa z inicjatywy matki cesarza Konstantyna, św. Heleny – odszukano drzewo Krzyża, na którym umarł Chrystus. Historycy datują to na 13 albo 14 września 326 r. W związku z tym wydarzeniem zbudowano w Jerozolimie na Golgocie dwie bazyliki: Męczenników (Martyrium) i Zmartwychwstania Pańskiego (Anastasis), a na jego pamiątkę, co roku 13 września obchodzono uroczystość „Podwyższenia Krzyża świętego”. Później przeniesiono to święto na 14 września, kiedy obchodzono rocznicę wystawienia relikwii Krzyża na widok publiczny, a więc pierwszej adoracji Krzyża, która miała miejsce następnego dnia po poświęceniu bazylik. Święto wprowadzono najpierw dla tych kościołów, które posiadały relikwie Krzyża, potem zaś dla całego Kościoła Powszechnego.
Od śmierci Jezusa na Golgocie Krzyż stał się symbolem najwyższej miłości i ofiary, dlatego Kościół umieszcza go nie tylko na szczytach swoich świątyń i kaplic, ale również umieszczany jest np. w domach wiernych, na drogach.
„Wielu ludzi mogłoby zapytać, dlaczego chrześcijanie czczą narzędzie tortury, znak cierpienia, porażki i upadku. To prawda, że krzyż wyraża wszystkie te rzeczy. Jednakże ze względu na Tego, który został wywyższony na krzyżu dla naszego zbawienia, krzyż ukazuje także ostateczny tryumf Bożej miłości nad całym złem świata” – wyjaśnił papież Benedykt XVI w czasie pielgrzymki na Cypr 27 sierpnia 2013 r.
„Drzwi i podwoje nasze drogim i ożywiającym krzyżem koronujmy, mówiąc z Apostołem Pawłem: +Nie daj, Boże, chlubić się, jeno z Krzyża Pana naszego Jezusa Chrystusa+”. Kładźmy go na drzwiach, na czołach, na ustach, na piersiach. (…). Bo krzyż jest zwycięzcą śmierci, nadzieją wiernych, światłością świata” – pisał żyjący w IV wieku św. Efrem.
„Kto wierzy w ukrzyżowanego i zmartwychwstałego Jezusa, nosi krzyż z dumą, jako niezaprzeczalny dowód, że Bóg jest miłością. Przez całkowity dar z siebie, czyli właśnie przez krzyż, nasz Zbawiciel ostatecznie zwyciężył grzech i śmierć” – powiedział papież Jan Paweł II do młodzieży w Niedzielę Palmową, 24 marca 2002 r.
Cytatat za : https://dzieje.pl/dziedzictwo-kulturowe/w-kosciele-katolickim-14-wrzesnia-obchodzone-jest-swieto-podwyzszenia-krzyza